De stilte spreekt boekdelen

03 04 2024

Als iemand ergens hardnekkig over zwijgt wil dat vaak iets zeggen over zijn mening over dat onderwerp. Als iemand bijvoorbeeld de pogrom op 7 oktober onbesproken laat terwijl hij de Israëlische reactie erop een genocide noemt, dan is wel duidelijk aan welke kant hij staat. 

Hamas, dat volgens de directeur van het instituut voor sociale geschiedenis (!) Leo Lucassen met haar terroristische acties op 7 oktober slechts “aandacht wilde vragen voor de Palestijnse zaak”, heeft in haar beginselverklaring namelijk letterlijk de vernietiging van de ‘zionistische entiteit’ Israël staan - van de rivier tot aan de zee - en roept daarmee dus op tot genocide. 

In Israël wonen wel Palestijnen, maar in Gaza geen Joden. Hamas komt voort uit de moslimbroederschap en streeft een politieke islam na waarin geen plaats is voor een Joodse staat - en dus ook niet voor de Joodse bewoners van die staat. En overigens streeft die moslimbroederschap een wereldregering van de sharia na. Stof tot nadenken, ook omdat de Europese Unie van ons belastinggeld aan de moslimbroederschap gelieerde organisaties zoals Femyso subsidieert, en mensen als Kauthar Bouchallikht voor GroenLinks in de Tweede Kamer zaten. De stilte over de foto waarop Bouchallikht onder een Palestijnse vlag met de tekst ‘Stop doing what Hitler did to you’ stond spreekt boekdelen: een deel van links vindt negationisme en dus antisemitisme wel okay als het maar van de ‘goede’ kant komt.

Uiteraard horen we dit soort kritische geluiden niet bij de NPO of op joop.nl, waar Jort Kelder en Francisco van Jole er van ons belastinggeld voor zorgen dat de Nederlander zichzelf niet kan informeren met zijn eigen publieke omroep. 

Ondertussen kunnen we een links dat sinds eind jaren ‘80 gelooft in de onzichtbare hand van de heilige vrije markt en naar hartenlust collaboreert met een neoliberaal Europa dat in 1992 via een staatsgreep (het Verdrag van Maastricht) aan de macht kwam, natuurlijk helemaal geen links meer noemen. 

Links en rechts is tegenwoordig vooral neoliberaal, en islamolinksisme is net als nazisme en bolsjewisme, die elkaar vonden in hun afkeer van democratie, joden, homoseksuelen en vrije individuen in het algemeen, versmolten met dit neoliberalisme, dat net als het islamolinksisme steeds meer een neofascisme wordt.

Terwijl onze joods christelijke cultuur stervende is, verdedigt het islamolinksisme de geest van Robespierre, die met zijn Franse revolutie niet alleen de grondlegger is van onze liberale variant van democratie, die in werkelijkheid een oligarchie is, maar bovendien de initiator van de eerste genocide. “Vernietig ze allemaal” zei Robespierre over de opstandelingen in de Vendée, met ca. 100.000 doden tot gevolg. Opvallend genoeg komt het islamolinksisme voort uit een links dat in het verleden ook zweeg over de misdaden van Marx, Lenin, Trotski, Stalin, Mao, Castro en Che Guevara, of deze misdaden zelfs goedpraatte omdat centralistisch links hiermee slechts “aandacht wilde vragen voor de marxistische zaak”.

Zoals Hamas ‘aandacht vroeg’ voor het islamisme - onder meer door een festival aan te vallen dat stond voor alles dat dit islamisme veracht, zo vroeg Lenin aandacht voor het marxisme, met naar schatting 100 miljoen doden tot gevolg. Hegels noodzakelijke negativiteit die een positiviteit zou veroorzaken vormde de onderbouwing voor deze volgens Marx enige want ‘wetenschappelijke’ variant van het socialisme. Andere, libertaire vormen van socialisme waren volgens Marx utopisch, en hun aanhangers mochten dus vernietigd worden. En zoals Europa als medicijn tegen de mislukkingen op economisch, ecologisch en sociaal gebied de kwaal, het liberalisme, in nog grotere hoeveelheden toedient, zo zeiden Lenin en Trotski dat de reden waarom het socialisme nog niet werkte was ...dat er nog te weinig socialisme was - en er nog wat meer mensen moesten sterven in de goelags.

Kritiek is in het Gaza van Hamas net als in het Rusland van Lenin of het Duitsland van Hitler - en de neoliberale borreltafels van NPO en BNNVARA - uit den boze. Vandaar dat het één wordt veroordeeld, en het ander niet. Maar laten we het antisemitisme van islamolinksisten niet zomaar onder het tapijt vegen. Men kijkt natuurlijk wel drie keer uit om openlijk antisemitisch te zijn; dat antisemitisme wordt verpakt in het selectief veroordelen van geweld, het stiekem verwisselen van het etiketje genocide, of door 'de' joden te relateren aan geld en het imperialisme van de Verenigde Staten.

Het negeren van dit soort kritische geluiden is een bekend fenomeen in een Nederland waarin de journalistieke elite alleen nog maar mensen uitnodigt die denken zoals die elite. Bij Buitenhof zit altijd een linkse of een rechtse liberaal een bekend standpunt van de gemiddelde journalist te verdedigen, en er wordt nooit een kritische vraag gesteld, door een journalist die daar immers juist zit omdat hij het standpunt van de regering verdedigt. En kritische geluiden hoeft hij niet eens meer de kop in te drukken - die kritische geluiden worden gewoon niet uitgenodigd. Ben je openlijk tegen een liberale democratie of tegen een liberaal Europa? Ben je van mening dat oorlogen moeten stoppen door vredesonderhandelingen, ook als het de oorlog tussen Rusland en Oekraïne betreft? Dan ben je een paria die genegeerd moet worden. Uiteraard nadat je eerst voor fascist bent uitgemaakt. 

Geconfronteerd met de ellende in Gaza en Oekraïne, de aanslag op het theater in Rusland en een steeds neoliberaler Europa waar rechts overal bezig is aan een stevige opmars, is het daarom goed om in het tumult van alle babbelaars bij Buitenhof, OP1 en joop.nl, ook zelf op zoek te gaan naar oorzaken. Oorzaken die de gebeurtenissen misschien wel met elkaar verbinden en informatie geven over hoe we problemen kunnen voorkomen, door naar oorzaken te zoeken - en die oorzaken te bespreken. 

Een belangrijke gemeenschappelijke oorzaak is natuurlijk het feit dat de mens ondanks 2000 jaar Christendom nog steeds niet van nature goed is. Wij mogen dan wel geen erfzonde met ons meedragen, we hebben naast goede ook slechte eigenschappen, die we kunnen beheersen door ons gedrag te verbeteren - of niet. 

Daarbij is de opdracht van iedereen die zoekt naar wijsheid, om zichzelf te worden door zijn woorden in overeenstemming te brengen met zijn daden. Want als je niet oplet galoppeert je gedrag er met je woorden vandoor, met alle gevolgen van dien voor degene die je werkelijk bent - of dacht te zijn. 

Hoewel een kritische blik op de overheersende cultuur belangrijk is om die cultuur scherp te houden en de subculturen die die cultuur vormen en sterk maken te beschermen, als je bijvoorbeeld de hele tijd roept dat onze cultuur racistisch, kolonialistisch, patriarchaal, masculien en fascistisch is dan loop je het gevaar dat je aan het eind van het liedje per abuis een pogrom van Hamas aan het verdedigen bent.

Of dat je wegkijkt bij het feit dat Oekraïne vanaf 2014 Russischtalige burgers in de Donbas verbood om Russisch te spreken en diezelfde burgers vanaf dat jaar 8 jaar lang intensief bombardeerde. Of dat je bijvoorbeeld vergeet jezelf af te vragen wat het eigenlijk betekent dat de recente aanslag in een Russisch theater net als de aanslag in Bataclan en op het Nova festival werd uitgevoerd op mensen die naar een rockband danwel naar ander soort muziek kwamen kijken en dansten om hun vrijheid te vieren. 

Centralistisch links zoekt, nu de oude arbeiders massaal op Wilders stemmen omdat een steeds neoliberaler links ze in de steek heeft gelaten, in de slipstream van islamisten een nieuwe kiezersschare, die de ‘intellectuele voorhoede’ weer aan de macht kan brengen. En net als bij het 19de eeuwse socialisme worden joodse individuen daarvoor weer als zondebok gebruikt, zij het nu dan impliciet en heimelijk of onder het mom van een mislukt soort morele ambitie.

Een socialisme van onderop, of zoals men dat in de bakermat van onze democratie, Frankrijk, noemt: de Girondijnse variant van socialisme, kennen we niet eens meer als alternatief. Proudhon, Louise Michel, Kropotkin, Makhno, de mariniers van Kronstadt zijn vergeten, en ten onrechte wordt gedaan alsof traditioneel, Jakobijns links, wat een centralistisch links is dat net als het (neo)liberalisme en de oude koningen gelooft in een messias die van bovenaf wel voor ons zal bepalen wat goed voor ons is, de enige vorm van socialisme is. Het links van onderop, een libertair links in de stijl van Proudhon, dat aan de kant van de zwakkeren staat en niet heult met de sterken, is heel effectief onderdrukt, vermoord en vergeten doordat het in geen geschiedenisboekje voor komt. En traditioneel, Jakobijns links doet maar al te graag alsof het nooit bestaan heeft - of geen kans van slagen zou hebben. 

In de recente geschiedenis is deze vorm van links niet alleen doodgezwegen maar ook meedogenloos onderdrukt. De commune van Parijs, de opstand van de mariniers van Kronstadt, de mensjewieken, altijd werden vooral de anarchisten gedood; omdat zij niet alleen in de meerderheid waren (want wie wil er nu door een ongekozen elite geregeerd worden als je ook samen kunt bepalen wie je mogen vertegenwoordigen) maar ook gewoon betere ideeën hadden; ideeën die wèl werkten. De commune van Parijs was in de paar maanden dat ze bestond succesvol met een reeks aan besluiten die de Parijse burgers direct voordeel opleverden, net als de mensjewieken, die er in slaagden de Tsaar - zonder bloedvergieten - af te zetten, en Nestor Makhno, die al zijn commandanten met een imperatief mandaat liet kiezen door hun soldaten. En de mariniers van Kronstadt kwamen op voor de radendemocratie waarvoor zij de revolutie begonnen waren, maar die door de bolsjewieken onder leiding van Lenin en zijn goelags de nek was omgedraaid.
Wat overbleef was een vergeten stilte.

Om de oorzaken van de stilte te achterhalen zullen we weer van ons moeten laten horen door kritisch te zijn en het open debat aan te gaan.
En laten we daarbij ook kritisch zijn op onze eigen stiltes.

J. Mekkes