Iedereen is voor Europa

02 01 2023

'What we may be witnessing is not just the end of the Cold War, or the passing of a particular period of post-war history, but the end of history as such: that is, the end point of mankind's ideological evolution and the universalization of Western liberal democracy as the final form of human government.' Sinds het einde van de jaren ‘80 heeft een groot deel van politiek links deze hypothese van Fukuyama per abuis voor waar aangenomen. In 1992 werd het liberalisme dan ook dwingend opgelegd aan Europese landen; met het verdrag van Maastricht, door de soevereiniteit van die landen op te heffen ten gunste van de supranationale macht van een, liberaal, Europa. In 2009 werd dit met het verdrag van Lissabon tot overmaat van ramp ook nog eens vastgelegd in een Europese grondwet, doordat volksvertegenwoordigers en regeringsleiders die grondwet ratificeerden namens onder meer Nederlandse en Franse burgers - die in 2005 juist tégen die grondwet hadden gestemd. 

Maar niet alleen het liberale Europa is een probleem voor onze soevereiniteit. Ook internationale verdragen ondergraven die soevereiniteit, omdat ze, net als Europese wetgeving, vóór nationale wetgeving gaan, wat betekent dat onze Tweede Kamer helemaal niet meer onze wetgevende macht is. Die wetgevende macht zit al sinds 1992 in Brussel - en bij internationale instituties zoals de wereldbank en het IMF. 

Laat ik eens een praktisch voorbeeld geven om de stelling te illustreren dat dit weggeven van onze soevereiniteit niet zo verstandig is. De diverse crises die het gevolg zijn van de liberalisering en privatisering van onze instituties waren de afgelopen decennia een kans voor de superrijken - om nog meer onderdelen van de overheid te privatiseren. Dat deden de superrijken natuurlijk niet zelf - maar via hun stromannen in de politiek; mensen als Mark Rutte en Emmanuel Macron bijvoorbeeld.

De corona crisis, waarin door onnadenkende, overhaaste besluiten van politici hele economieën van landen werden stilgelegd terwijl struikrovers als Sywert van Lienden ondertussen een greep in de staatskas deden (waarbij van Lienden overigens nog maar een kleine jongen was vergeleken met andere witteboordencriminelen) zorgde voor grote schulden van bedrijven en overheden, die toch al veel schulden hadden gemaakt tijdens de kredietcrisis van 2007 - 2009. 

De reactie van de Europese unie op de corona pandemie was uiteraard een financiële; namelijk een zogenaamd 'herstelplan', van 750 miljard euro, geld dat werd opgebracht door leningen op de internationale geldmarkten, douanerechten, een bijdrage van de lidstaten op basis van hun btw-inkomsten en een bijdrage van de lidstaten op basis van hun bruto nationaal inkomen. Deels een vestzak-broekzak verhaal dus, in ieder geval voor landen als Nederland en Frankrijk, die beiden immers netto-betalers van de Brusselse bureaucratie zijn. Het leningdeel zal volgens Brussel onder meer worden afgelost met behulp van het emissiehandelssysteem, met inkomsten uit het mechanisme voor koolstofcorrectie aan de grens en winsten van multinationals, maar dat terzijde. 

Want het belangrijkste komt nu: aan het herstelplan werden voorwaarden gekoppeld: zoals bijvoorbeeld de hervorming, lees: afbraak, van het pensioensysteem - want het woord hervorming betekent voor het liberalisme altijd deregulering en privatisering die grote bedrijven in staat moet stellen een graantje mee te pikken van het ineenstorten van voorheen op basis van solidariteit werkende onderdelen van een democratie. Vandaar dat Nederland in 2022 opeens een nieuw pensioenstelsel kreeg en vandaar dat Macron de pensioenleeftijd van de Fransen in datzelfde jaar - ondanks heftige protesten in zo'n beetje het hele land - omhoog heeft gekrikt door gebruik te maken van een wet ('49.3') die de Assemblee - zeg maar de Franse Tweede Kamer - buiten spel zette. 

De achterliggende oorzaak van dit alles? De solidariteit van een systeem waarin werkenden de inkomsten opbrengen van niet werkenden (pensionado's maar ook uitkeringsgerechtigden) is een goudmijn voor internationale investeerders. En de manier om aan deze miljarden te komen is ... door de solidariteit af te breken. Dan komen er namelijk opeens pensioenmiljarden vrij die bedrijven als Black Rock (het grootste investeringsbedrijf ter wereld) zichzelf kunnen toe-eigenen - om te gaan investeren in projecten voor de superrijken. 

De eigenaar van Black Rock, Larry Fink, was dan ook de eerste die Macron na zijn verkiezing ontving in het Elyssée. En zie daar het achteruitwerkende, cyclische proces van domme politieke besluiten, schulden, leningen om die schulden af te lossen, afbraak van solidariteit door het privatiseren van nationale rijkdommen - en vervolgens zelfverrijking van de superrijken; onder meer door, na een vaak intensief lobby-proces, geprivatiseerde nationale rijkdommen op te kopen. Rijkdommen die voorheen bijdroegen aan een solidaire samenleving... 

En dit is nog maar één voorbeeld van situaties waarin het misverstand dat de liberale democratie sinds 1989 de enig mogelijke vorm van democratie zou zijn, het geloof in de onzichtbare hand van de heilige vrije markt en egoïstische superrijken, staten afbreekt ter meerdere eer en glorie van die superrijken - en van hen alleen - want het trickle down effect bestaat niet. 

Een ander voorbeeld dan? De haven van Piraeus; de belangrijkste haven van Griekenland, was ooit een belangrijke steunpilaar van de soevereiniteit en solidariteit van Griekenland; want ze zorgde voor werk voor de Grieken en inkomsten voor de overheid. 

De Grieken moesten en zouden echter zo snel mogelijk al hun schulden terugbetalen, van de trojka onder leiding van de onlangs overleden Wolfgang Schäuble. De haven van Piraeus werd vervolgens verkocht aan China, waarna de afgelopen 8 jaar de staatsschuld van Griekenland.... alleen maar steeg. 

Want zoals Keynes ons al leerde: om uit een schuldencrisis te komen moet je juist meer investeren, in de goede dingen - zoals bijvoorbeeld in de grootste haven van je land. De Griekse soevereiniteit zou verstevigd zijn als die strategie zou zijn gevolgd, zeker als die strategie gekoppeld zou zijn aan een strategie van het kwijtschelden van schulden; door goed te kijken wie er waarom hoeveel geld van je krijgt - en welke schulden je dus terug wil betalen, want er zijn goede schulden en slechte schulden.

Degenen die je terug wil betalen betaal je dan 10% - op voorwaarde dat de rest wordt kwijtgescholden. De meeste geldverstrekkers zullen daar best tevreden mee zijn; ze ontvangen een groot bedrag ineens en weten dat ze de erop volgende jaren nog meer geld aan betreffende overheid kunnen lenen - die overheid is immers door het kwijtschelden van schulden niet failliet gegaan en nationale rijkdommen zijn niet verkwanseld, waardoor de economie kan opveren. De Grieken waren van plan deze aanpak te volgen, maar juist deze, in de afgelopen eeuwen meermaals succesvol toegepaste strategie (bijvoorbeeld door Philippe le Bel, Henri IV en de commune van Parijs) was het eerste wat de trojka de Grieken verbood om te doen.

Dan zou je natuurlijk kunnen zeggen; ok, maar we hebben toch een Europees parlement? Die had die trojka met hun irrationele politiek toch terug kunnen fluiten? Maar ook dat is een misverstand. Het Europese parlement loopt namelijk aan de leiband van een Europese commissie die bestaat uit commissarissen die zonder uitzondering zijn aangesteld in plaats van gekozen. Europarlementariërs worden overigens zelf ook helemaal niet democratisch gekozen; daar zorgen een vast aantal zetels per land en een verdeling van die zetels naar rato van de zetels in het nationale parlement met lijsten die volledig zijn gekoppeld aan de gevestigde politieke partijen wel voor.

Nederlandse burgers ondervinden elke dag de gevolgen van dit gebrek aan soevereiniteit en democratie, en dit gebrek aan politieke visie in het algemeen. Er worden internationale verdragen gesloten en wetten aangenomen, er worden landen met het mes op de keel naar de afgrond gebracht door trojka's, terwijl die verdragen, wetten en trojka's vrijwel zonder uitzondering de nationale soevereiniteit van staten en burgers ondergraven. 

Het is dan ook helemaal niet de vraag of je voor of tegen Europa bent - iedereen is voor Europa - maar of je voor of tegen het liberale Europa van het grote geld bent.

Het Europa van het verdrag van Maastricht is een zinkend schip, waar we als we niet opletten nog heel veel miljarden aan zullen uitgeven, net zo lang tot we onszelf zo diep in de schulden hebben gestoken dat we nog slechts een provincie van Europa zijn. Een serieus voorstel voor èchte hervorming van Europa, namelijk tot een solidair samenwerkingsverband van soevereine staten in plaats van tot een liberale superstaat met vazalstaten, en het kritisch kijken naar internationale verdragen die ervoor zorgen dat instituten als wereldbank en IMF samen met de NAVO en de Amerikanen namens ons overal ter wereld te vuur en te zwaard het liberalisme opdringen aan andere landen, zou ervoor kunnen zorgen dat mensen zich weer echt Europeaan gaan voelen.

J. Mekkes